อำเภอเมือง, ราชบุรี
 

พระบรมราชาอนุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก ตั้งอยู่บริเวณเชิงเขาแก่นจันทร์ถนนเพชรเกษม เป็นสถานที่สักการะรำลึกถึงองค์พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก ปัจจุบันได้ปรับปรุงเป็นสถานที่พักผ่อนหย่อนใจ -----------------------------------------------------------------   วัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรวิหาร ตั้งอยู่ในเขตเทศบาลเมืองราชบุรี ชาวบ้านนิยมเรียกวัดหน้าพระธาตุ เป็นวัดเก่าแก่ มีพระปรางค์สร้างไว้สันนิษฐานว่าสร้างมาตั้งแต่สมัยขอมเรืองอำนาจในแหลมสุวรรณภูมิ ประมาณพุทธศตวรรษที่ 15-16 ยังมีสภาพที่สมบูรณ์ มีลักษณะจำลองแบบพระธาตุนครวัด รูปลักษณะตั้งอยู่ในระเบียงสี่เหลี่ยม ทรงเป็นรูปปรางค์ก่อด้วยอิฐและศิลา ตั้งอยู่บนฐานสี่เหลี่ยมบริเวณฐานระเบียงมีทางเดินรอบ ที่วิหารคตรอบลานพระปรางค์ มีพระพุทธรูปศิลา และสมัยทวารวดี สมัยลพบุรี และสมัยอยุธยา ประดิษฐานอยู่ โดยรอบ มีบันไดและช่องคูหาเข้าไปถึงองค์พระปรางค์ พระปรางค์สูง 12 วา มีเส้นผ่าศูนย์กลาง 8 ศอก มีข้อสันนิษฐานว่าเดิมน่าจะเป็นศาสนถานขอขอม ต่อมาเมื่อขอมเสื่อมอำนาจลง พระพุทธศาสนาได้ เผยแพร่มายังสุวรรณภูมิ สถานที่แห่งนี้จึงถูกดัดแปลงมาเป็นวัดในพระพุทธศาสนาจนถึงปัจจุบัน -----------------------------------------------------------------   เขาวัง เดิมชื่อว่า เขาวัดสัตตนาถ เป็นภูเขาลูกย่อมๆ สูงประมาณ 44 เมตร อยู่ห่างจากตัวเมืองไปทางทิศตะวันตกประมาณ 2 กม. มีทางรถยนต์จากเชิงเขาถึงยอดเขา พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดฯ ให้สร้างพระราชวังบนเขานี้ เหมือนอย่างที่สมเด็จพระนารายณ์มหาราชโปรดฯ ให้รับราชทูตฝั่งเศสที่นารายณ์ราชนิเวศน์ เมืองลพบุรี พระราชวังบนเขาวังนี้ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จไปประทับครั้งเดียว เมื่อ พ.ศ. 2420 เพื่อออกรับราชทูตโปรตุเกส หลังจากนั้นไม่ได้เสด็จไปประทับอีกเลยจนตลอดรัชกาลต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 7 โปรดเกล้าฯ อุทิศให้เป็นธรณีสงฆ์ ซึ่งได้มีผู้มีศรัทธาได้ซ่อมแซมบางส่วนดัดแปลงตำหนักต่างๆ เป็นโบสถ์และกุฏิสงฆ์ ต่อมาได้ยกขึ้นเป็นวัดเรียกว่า วัดเขาวัง -----------------------------------------------------------------   ศาลเจ้าพ่อหลักเมือง อยู่ในบริเวณกรมการทหารช่างราชบุรี ห่างจากตัวจังหวัดประมาณ 600 เมตร เป็นหลักเมืองเก่า ที่สร้างในสมัยพระพุทธเลิศหล้านภาลัย -----------------------------------------------------------------   พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ราชบุรี ตั้งอยู่ริมถนนวรเดช มีลักษณะการจัดการแสดงทางด้านโบราณคดี ประวัติศาสตร์ ชาติพันธุ์วิทยาธรณีวิทยา ศิลปะพื้นบ้าน รวมทั้งการาจัดแสดงตัวอย่างวัฒนธรรมความเป็นอยู่ของลาวโซ่ง กระเหรี่ยง และไทยวน ตลอดจนแหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมและธรรมชาติอย่างพร้อมมูล พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ราชบุรี เปิดให้เข้าชมตั้งแต่เวลา 09.00-16.00 น. ทุกวัน เว้น วันจันทร์ วันอังคาร และวันหยุดนักขัตฤกษ์ ค่าเข้าชม ชาวไทย คนละ 5 บาท ชาวต่างชาติ คนละ 10 บาท สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ โทร. (032) 321513 -----------------------------------------------------------------  เขาแก่นจันทน์  สูงประมาณ 141 เมตร เป็นภูเขาที่สูงที่สุดในจังหวัด มีถนนตัดขึ้นไปถึงยอดเขา บนยอดเขามี วิหารประดิษฐานพระพุทธนิรโรคันตรายชัยวัฒน์จตุรทิศ เป็น 1 ใน 4 องค์ ของพระ 4 มุมเมือง ซึ่งพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวราชกาลปัจจุบันทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้น แล้วพระราชทานไปประดิษฐาน ณ เมืองรอบนอกพระนคร อันได้แก่ ราชบุรี ลำปาง ปราจีนบุรี และพัทลุง   -----------------------------------------------------------------   หลวงพ่อแก่นจันทน์ ตั้งอยู่ที่วัดช่องลม อยู่ในใจกลางเมืองราชบุรีเป็นพระคู่บ้านคู่เมืองราชบุรีมานาน โดยมีผู้กล่าวขานว่า เป็นพระพุทธรูปที่ศักดิ์สิทธิ์ -----------------------------------------------------------------   เขาน้อย อยู่เลยเขาหลวงไปตามถนนเพชรเกษมไม่ไกลนัก อยู่ห่างจากตัวจังหวัดประมาณ 10 กม. เป็นที่ตั้งของวัดเขาน้อยเทียมสวรรค์เป็นวัดเก่าแก่ พระอุโบสถหลังเก่าสร้างด้วยศิลา-แลงทั้งหลัง ภายในอุโบสถเป็นที่ประดิษฐานของพระพุทธรูป 2 องค์ ประทับนั่งหันหลังให้กัน เป็นพระที่สร้างด้วยศิลาแลง ชาวบ้านเรียกหลวงพ่อเขาน้อย และเชื่อว่ามีความศักดิ์สิทธิ์ -----------------------------------------------------------------   วัดหนองหอย เป็นที่ตั้งของพระวิหารพระอวโลกิเตศวรโพธิสัตว์กวนอิม หรือ พระแม่กวนอิม อยู่บนยอดเขาตำบล เขาเหลือ อำเภอเมือง อยู่ห่างจากตัวจังหวัดราชบุรีประมาณ 22 กิโล- เมตร ไปทางถนนสายเขางู-เบิกไพร รถยนต์สามารถวิ่งขึ้นไปถึงบริเวณเชิงวิหารได้ -----------------------------------------------------------------   เขาหลวง อยู่ในตำบลอ่างทอง อำเภอเมือง จังหวัดราชบุรี บนยอดเขามีพระพุทธรูปสร้างด้วยหิน มีความศักดิ์สิทธิ์ประชาชนเคารพนับถือมาก เป็นที่ชุมนุมนัดหมายกันมานมัสการในวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 ของทุกปี เป็นเวลา 200 กว่าปีมาแล้ว -----------------------------------------------------------------   เมืองโบราณที่บ้านคูบัว ตามที่ได้กล่าวแล้วว่า ราชบุรีเป็นเมืองในสมัยทวารวดี ซึ่งทาง กรมศิลปากรได้ขุดค้นและศึกษาเรื่องเมืองโบราณที่คูบัว ได้พบหลักฐานทางโบราณคดีต่างๆ มากมาย เช่น เศียรพระพุทธรูปสมัยโบราณต่างๆ ซึ่งหลักฐานต่างๆ เหล่านี้ได้ตั้งแสดงที่พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ และมีบางส่วนเก็บรักษาไว้ที่วัดโขลง ตำบลคูบัว อำเภอเมือง จังหวัดราชบุรี จากการศึกษาและค้นคว้าเมืองโบราณที่คูบัวนี้ ทำให้ทราบว่าได้รับอิทธิพลศิลปกรรมจากช่างสมัยราชวงศ์คุปตะ ประเทศอินเดีย และมีหลักฐานที่แสดงให้ทราบว่า พระพุทธศาสนาได้เจริญรุ่งเรืองในประเทศไทยมากกว่า 1,000 ปี มาแล้ว -----------------------------------------------------------------   วัดอรัญญิกาวาส ภายในบริเวณวัดมีโบราณสถานทีน่าสนใจ คือ พระนอนองค์ใหญ่อยู่ด้านหลังองค์พระปรางค์ ลักษณะเป็นหินทรายแดงสร้างสมัยอยุธยา ยาว 15 วา และได้มีการสร้างใหม่ต่อเติมให้ยาวถึง 30 วาในปัจจุบัน ปรางค์ประธานประกอบด้วยปรางค์บริวารขนาดเล็กกว่าอยู่สี่ด้าน มีลวดลายปูนปั้นประดับสวยงาม ปรางค์ทั้งหมดล้อมรอบด้วยระเบียงคดที่ประดิษฐานพระพุทธรูปหินทราย พุทธศิลปะแบบอยุธยาประดิษฐานอยู่โดยรอบ นอกระเบียงคด นอกจากพระปรางค์แล้ว ในบริเวณวัดยังมีเจดีย์ทรงระฆังกลมอีกสององค์อยู่ทางหน้าของวัด เป็นเจดีย์ศิลปะแบบลังกา ซึ่งเป็นที่นิยมสร้างในศิลปะสุโขทัย และอยุธยา -----------------------------------------------------------------   เจดีย์หักเจติยาราม อยู่ในเขตตำบลเจดีย์หัก อำเภอเมือง ยอดเจดีย์องค์นี้หักทลายลงตั้งแต่ปี พ.ศ. 2480 องค์พระเจดีย์ก่อด้วยอิฐสอด้วยดินผสมยางไม้ ฐานเป็นรูปแปดเหลี่ยมรองรับองค์ระฆังทรงกลมรูปสูงเพรียวคล้ายกับกลุ่มเจดีย์แบบเมืองสรรคบุรี จังหวัดชัยนาท และในอำเภอเมืองสุพรรณบุรี รวมทั้งเจดีย์ที่เรียกว่าแบบอโยธยา ในบริเวณอุทยานประวัติศาสตร์อยุธยา ซึ่งสร้างขึ้นก่อนการตั้งกรุงศรีอยุธยาในปี พ.ศ. 1893 จากการขุดแต่งและบูรณะ ได้พบร่องรอยของวิหารที่หันหน้าไปทางทิศตะวันตก และพบชิ้นส่วนพระพุทธรูปหินทรายสีแดงจำนวนมาก เป็นพุทธศิลปะแบบที่นิยมสร้างในสมัยก่อนกรุงศรีอยุธยา